Cartas da morts
La harta da morts ei ina memoria per ils defuncts. Ella cuntegn in portret ed ils datums da veta dil trapassau. Savens ein ina cuorta poesia ed ina oraziun aschuntadas. Sil revers dalla harta ei biaras gadas in maletg religius, (Cristus, Nossadunna, s. Giusep etc.). Magari ein duas hartas ensemen, u per ina persuna ni per duas ch’ein il bia mortas da differents datums. Origin e cuoz: L’emprema harta da morts anflada el Grischun ei da 1851 e deriva da Rodels. En Tujetsch ein las empremas dall’entschatta dil 20avel tschentaner. Ellas vegnevan messas els cudischs da messa e da devoziun. Quels ein vegni plaunsiu danvonzs suenter la refuorma liturgica da 1963 ed in tec alla ga han ins era calau culla ediziun da hartas da morts. Mo singulas famiglias han aunc publicau ina tala tochen el novissim temps.
Las biaras hartas da morts tuatschinas ein vegnidas stampadas dalla Stampa Romontscha a Mustér. Denton era las stampas Maggi e Derungs da Glion e schizun talas ordeifer il Grischun sco Amrein a Lucerna e Benziger a Nossadunnaun vegnevan incumbensadas per quella lavur.
Sco cuntinuaziun dallas hartas da morts astgan ins considerar las hartas d’engraziament, cun las qualas ins ha entschiet entuorn 1980. (text da Norbert Berther ord il cudischet: Cudischet Pietad populara)
Ina documentaziun cun las cartas da morts e cun fotografias
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Necrologs/memorias |
Fontaunas dallas cartas/hartas/memorias
– Archiv communal Tujetsch, collecziun da cartas da morts
– Album (ordinatur) e scatla nr. 21.74/Archiv communal Tujetsch
– Albums da Ignazi Beer, Gonda/Archiv communal Tujetsch
– Divers albums da privats
Fontaunas dils necrologs
– Gasetta Romontscha/La Quotidiana
– La Tuatschina
– Pellegrin
– Calender Romontsch
Santeri parochial s.Vigeli, Sedrun